Melkveebedrijf Tijken

Melkveebedrijf Tijken

De Achterhoekse melkveehouder Jan-Willem Tijken heeft sinds 2019 al ervaring met het CowToilet-systeem van Hanskamp. Het grote voordeel van dit emissiearme systeem vindt hij dat de weggevangen urine een extra meststroom oplevert, die kan worden aangewend als kunstmestvervanger. „Daar profiteer ik van in de bedrijfsvoering.”

Het CowToilet-systeem van Hanskamp uit Doetinchem (klik hier voor een video van de werking) staat als eerste niet-vloer op de RAV-lijst, met een voorlopige emissiefactor van 8,4 kilo ammoniak per koe per jaar. Het idee achter het koeientoilet is om de ammoniakproblematiek aan te pakken bij de bron: onder de staart. Als urine niet in contact komt met mest, ontstaat er ook geen ammoniak, aldus Hanskamp.

Natuurlijke zenuwreflex

Het koeientoilet bestaat uit twee doorloop-krachtvoerboxen. Als een koe een portie brok komt halen, schuift er aan de achterkant een opvangbak tegen de koe. De bak masseert de koe voorzichtig boven de uier. Als reactie op deze natuurlijke zenuwreflex gaat de koe vervolgens vanzelf plassen. De urine wordt opgevangen en afgezogen richting een dichte mestsilo.

Zuidwesten

Tijken boert in Velswijk, vlak bij Doetinchem. In maart 2019 werd hij benaderd door de firma Hanskamp, die op zoek was naar de geschiktste proefstal om metingen te kunnen doen. De zijkant van zo’n stal moet op het zuidwesten staan (de meest voorkomende windrichting) en er mag geen ander (jong)vee in de stal staan. Dat plaatje klopte bij Tijken. Zo werden medio 2019 de krachtvoerboxen vervangen door twee CowToilet-boxen.

50 procent opvangen

De melkveehouder schat dat hij zo 50 tot 60 procent van de urine opvangt. Opvallend is dat het stikstofgehalte in de kelder gelijk blijft. Je zou verwachten dat die lager zou zijn, omdat een deel van de stikstof in de urine wordt afgevangen. Dat komt mogelijk doordat met dit systeem de emissies worden voorkomen. 50 procent urine opvangen betekent 50 procent reductie in de ammoniakuitstoot tijdens het opstallen.

Op jaarbasis vangt de ondernemer 230 kuub urine op. Deze slaat hij op in een silo van 172 kuub. In augustus wordt de laatste urine uitgereden. In mei zit de silo weer vol. De urine is een puur product en een mooie meststof, vindt Tijken. 'De urine bevat 6 tot 7 kilo stikstof, rond de 12 kilo kali en geen fosfaat. De urine heeft een vergelijkbare werking als kunstmest. Hier op de hoge zandgrond heeft de urine met de kali een dikke plus. Met die extra kali zou het gras langer tegen de droogte kunnen dan zonder. Het is op dit vlak overigens geen wondermiddel', glimlacht hij.